ساخت و تولید زیورآلات محلی در ایران سابقه طولانی داشته اما زیورآلات ترکمن نسبت به زیورآلات محلی مناطق دیگر، کمتر دچار فراموشی شده است. زیورآلات ترکمن اغلب به صورت قطعات درشت و بدون جزییات ساخته میشوند و غالباً بر سطح آنها طرح های ساده از گل و گیاه با نگین هایی از عقیق و در برخی از موارد از شیشه های رنگی استفاده میکردند.

زیورآلات ترکمن نه تنها برای زنان بلکه برای مردان نیز استفاده میشده است. این زیورآلات برای مردان جنبه زیبایی نداشته بلکه جنبه باور و عقیده را در ذهن آنها تداعی میکرده است.

 

 

مثلا شکل تیر و کمان نماد قدرت در فرهنگ ترکمن میباشد. شمار زیادی از زیورآلات ترکمن، مخصوص زیورآلات کودکان خردسال و نوجوان میباشد. آنها جهت حفظ فرزندان خود انواع زیورآلات مخصوص را به گردن بچه های خود آویزان می کرده اند.

زیورآلات ترکمن در قطعات درشت ساخته ساخته میشوند و غالبا از جنس نقره میباشند. بر روی آ«ه ها  طرح های انتزاعی از گل،گیاه و حیوانات وجود دارد. زنان انی خطه از کودکی با انواع زیورآلات طلا،نقره و سنگ های قیمتی آشنا شده و خود را با آن می آراستند زیرا بر این باور بوده اند که زن با این چیزها زیباتر میشود.

ترکمن ها بر این باور بودند که نقره خاصیت میکروب کشی دارد و به این سبب بیشتر زیورآلات خود را از جنس نقره میساختند و آن را به عنوان مرهم زخم بر زخم های خود میگذاشتند. بسیاری از نقش‌ها و طرح‌های انواع زیورآلات ترکمنی، متأثر از عقیده‌ها و باورهای دینی مردم در نواحی مختلف روستایی، عشایری و شهری ترکمن‌نشین بوده است. در باور ترکمن، این زیورها علاوه بر جنبه‌ی تزیینی، آن‌ها را در مقابل نیروهای ناشناخته حمایت می‌کند.